سازمان بهداشت جهانی شیوع تازه آبله‌میمون را حالت اضطراری جهانی اظهار کرد_جزر و مد

سازمان بهداشت جهانی (WHO) روز چهارشنبه خبرداد که شیوع سریع بیماری آبله‌میمون (ام‌پاکس) در کشورهای آفریقایی، اکنون در سطح بین‌المللی حالت اضطراری بهداشتی محسوب می‌بشود.

این دومین‌بار در سه سال قبل است که سازمان بهداشت جهانی، همه‌گیری آبله‌میمون را به‌گفتن حالت اضطراری جهانی تعیین می‌کند. این سازمان قبلا در ژوئیه ۲۰۲۲، این چنین کاری انجام داد. همه‌گیری آبله‌میمون در آن زمان تقریبا صدهزار نفر را که عمدتا مردان همجنس‌گرا و دوجنس‌گرا بودند، در ۱۱۶ سرزمین جهان تحت‌تاثییر قرار داد و نزدیک به ۲۰۰ نفر را به کام مرگ کشاند.

اما تهدید آبله‌میمون این‌بار مرگبارتر است. از ابتدای سال جاری میلادی، فقط جمهوری دموکراتیک کنگو بیشتر از ۱۴هزار مورد ابتلا به آبله‌میمون و ۵۴۲ مورد مرگ را گزارش کرده است. زنان و کودکان زیر ۱۵ سال بیشتر از همه درمعرض خطر این بیماری قرار دارند.

شیوع آبله‌میمون در ۱۳ سرزمین آفریقا گسترش یافته است؛ ازجمله چند سرزمین که قبلا هیچ زمان موارد ابتلا به این بیماری را ثبت نکرده بودند. روز سه‌شنبه، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آفریقا، حالت اضطراری بهداشت عمومی برای امنیت این قاره را خبرداد. اتحادیه آفریقا سال قبل اختیار اتخاذ این چنین تصمیمی را به مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های این قاره اعطا کرد.

دکتر نیکول لوری، مدیر اجرایی واحد آمادگی و عکس العمل در «ائتلاف نوآوری در آمادگی برای همه‌گیری» که یک سازمان غیرانتفاعی حمایتکننده مالی ساخت واکسن است، می‌گوید: «به‌سود کشورها، آفریقا و جهان است که حالت را کنترل و انتقال بیماری را در اسرع زمان متوقف کنیم.»

تعیین حالت اضطراری بهداشت عمومی از سوی سازمان بهداشت جهانی، به‌منظور ترغیب کشورهای عضو این سازمان برای اغاز آماده‌سازی در روبه رو با ظهور ویروس‌ها و اشتراک‌گذاری واکسن، درمان و دیگر منبع های کلیدی با کشورهای فقیرتر انجام می‌بشود.

همه‌گیری قبلی آبله‌میمون عمدتا درمیان مردان دگرباش باقی ماند و ترکیبی از تغییرات رفتاری و واکسیناسیون، اغاز آن را افت داد. به‌گفتن مثال، سال قبل موارد ابتلا به بیماری در ایالات متحده از بیشتر از ۳۰هزار به نزدیک به ۱۷۰۰ افت یافت.

نسخه‌ای از آبله‌میمون که در کنگو در گردش بوده، مدام خطر بالاتری داشته و اکنون، مقدار مرگ‌ومیر آن درحدود سه درصد است؛ درحالی که این رقم در شیوع سال ۲۰۲۲ فقط ۰/۲ درصد می بود. عفونت آبله‌میمون می‌تواند تب، علائم تنفسی، دردهای عضلانی و تورم غدد لنفاوی و این چنین راش‌های پوستی روی دست‌ها، پاها، قفسه سینه، دهان یا اندام تناسلی به‌وجود آورد.

تا همین اواخر، آبله‌میمون عمدتا ازطریق مصرف گوشت آلوده یا تماس نزدیک با حیوانات و افراد آلوده گسترش می‌یافت. زیاد تر مرگ‌ومیرها در کودکانی بوده است که در مناطق تحت شیوع در آفریقا دچار سوءتغذیه و بیماری‌های عفونی همانند وبا، سرخک و فلج اطفال می باشند. به‌حرف های‌ی کارشناسان، درصورتی که شیوع بیماری در سطح جهانی گسترش یابد، کودکان در کشورهای گسترش‌یافته به گمان زیاد کمتر در برابر عفونت شدید، صدمه‌پذیر خواهند می بود.

سال قبل، دانشمندان برای اولین‌بار انتقال جنسی نسخه‌ی تازه آبله‌میمون را که موارد ابتلا به آن به‌طور مساوی بین مردان و زنان جوان تقسیم شده می بود، کشف کردند. بر پایه تجزیه‌وتحلیل‌های ژنتیکی، تقریبا در ماه سپتامبر، ویروس جهش‌هایی را به‌دست آورد که به لطف آن‌ها می‌تواند با سهولت بیشتری در بین انسان انتشار بشود.

ویروس تازه تا این مدت در خارج از‌ آفریقا ظاهر نشده است. بر پایه گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آفریقا، بیشتر از ۱۷٬۵۰۰ مورد فرضی و تاییدشده‌ی مبتلا به آبله‌میمون در ۱۳ سرزمین وجود داشته و زیاد تر موارد مرگ‌ومیر در کنگو رخ داده است.