نظر یک دانشمند: غذاهای فوق‌فرآوری‌شده باید همانند سیگار برچسب هشدار داشته باشند_جزر و مد

کارلوس مونتیرو، استاد تغذیه و بهداشت عمومی در دانشگاه سائو پائولو می‌گوید غذاهای فوق‌فرآوری‌شده با این که خطر ابتلا به چندین بیماری مزمن را افزایش خواهند داد، روزبه‌روز جای بیشتری را در رژیم‌های غذایی مردم می‌گیرند. آن‌ها جای غذاهای سالم‌تر و کمتر فرآوری‌شده را می‌گیرند و برای ویژگی‌های مضری که دارند، کیفیت رژیم غذایی را افت خواهند داد. این غذاها از علت‌های دنیاگیری چاقی و دیگر بیماری‌های مزمن مرتبط با رژیم غذایی همانند دیابت می باشند.

مونتیرو در سخنرانی خود در کنگره بین‌المللی چاقی در برزیل، هشدار داد که غذاهای فوق‌فرآوری‌شده به قدری فراگیر و بر سلامت انسان تاثیرگذار می باشند که فروش و مصرف آن‌ها باید به شدت محدود بشود و ملزوم است روی بسته‌بندی‌های آن‌ها هشدارهای شبیه هشدارهای روی پاکت‌های سیگار درج بشود.

در ظاهر، ایده مونتیرو  منطقی به‌نظر می‌رسد گرچه تند و تیز است. غذاهای فوق‌فرآوری‌شده جای بسیاری را در رژیم‌های غذایی در غرب گرفته‌اند، به‌طوری‌که بیشتر از نیمی از رژیم غذایی معمول مردم در ایالات متحده و بریتانیا از این نوع غذا راه اندازی شده است.

غذاهای به شدت فرآوری‌شده میانگین کالری دریافتی افراد را افزایش خواهند داد و با ده‌ها تاثییر زیان اور روی بدن ازجمله افزایش خطر ابتلا به بیماری قلبی، چندین نوع سرطان و دیابت همراه می باشند و حتی روی سلامت روان نیز تاثییر منفی دارند. به این علت، استدلال مونتیرو مبنی بر این که باید با غذاهای فوق‌فرآوری‌شده نیز همانند دخانیات به گفتن خطری برای سلامت عمومی حرکت بشود، چندان بی‌مبنا نیست.

هم دخانیات و هم غذاهای فوق‌فرآوری‌شده جهت بیماری‌های جدی و مرگ‌ومیر زودرس خواهد شد. هر دو توسط شرکت‌های فراملیتی تشکیل خواهد شد که با فروش محصولات دلنشین و اعتیادآور خود به پشتیبانی استراتژی‌های بازاریابی تهاجمی و لابی‌گری علیه مقررات، سود هنگفتی به جیب می‌زنند و به‌حرف های‌ی مونتیرو، هر دو اساسا بیماری‌زا می باشند و اصلاح فرمولاسیون آن‌ها راه‌حل مشکل نیست.

برخی از کارشناسان ممنوعیت یا محدودیت غذاهای فوق‌فرآوری‌شده را بیشتر از حد ساده‌انگارانه خوانده‌اند. یکی از علت‌ها آن است که انواع غذاهایی که تحت‌تاثییر این چنین حرکتی قرار خواهند گرفت، زیاد خواهد می بود: کلمه فوق فرآوری‌شده غذایی را توصیف می‌کند که حاوی چندین جزء همراه با افزودنی‌ها است، به این علت، همبرگر مورد علاقه شما، این چنین شیر خشک کودک، ماست میوه‌ای و حتی نان‌های فروشگاهی نیز در این دسته قرار می‌گیرند.

از نظر دیگر، مصرف غذاهای فوق فرآوری‌شده زیاد تر در بین قشر فقیر جامعه ترویج دارد. پل کلمن، پژوهشگر مرکز سیاست‌های غذایی در سیتی، دانشگاه لندن در نوامبر ۲۰۲۳ حرف های می بود: می‌دانیم که مصرف غذاهای فوق‌فرآوری‌شده و بین‌قولهای پر از قند با افزایش نرخ چاقی در ربط است. این چنین می‌دانیم نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی در سلامت و رژیم غذایی وجود دارد. برای این والدین، درج هشدار روی بسته بندی مواد غذایی سودمند نیست. آن‌ها می‌دانند غذاهای فوق‌فرآوری‌شده برای سلامت فرزندنشان خوب نیست، اما چاره‌ای جز خرید این گزینه‌های ناسالم ندارند. با وجود این که والدین تمایل دارند غذاهای سالم را بخرند، قیمت پایین و ماندگاری بالای این بین‌قولهای ناسالم، آن‌ها را به منطقی‌ترین گزینه تبدیل می‌کند.

درحالی‌که مونتیرو غذاهای فوق‌فرآوری‌شده را با محصولات دخانیات قیاس می‌کند، دانشمندان دیگر این قیاس را رد می‌کنند: هیلدا مولرونی، دستیار تغذیه و سلامت در دانشگاه متروپولیتن لندن می‌گوید چیزی به اسم سیگار بی‌خطر وجود ندارد، به این علت ممنوعیت سیگار نسبتا ساده است، چون تاثییر آن‌ها بر سلامتی کاملا آشکار است. اما ما به طیفی از مواد مغذی ازجمله چربی، قند و نمک نیاز داریم و آن‌ها علاوه بر افزودن طعم و دلنشین کردن غذا، عملکردهای مختلفی ازقبیل بهبود ساختار و ماندگاری غذا دارند. فرمول‌بندی مجدد برخی از گروه‌های غذایی درجهت افت مواد مذکور آسان نیست و آن‌ها همانند سیگار نیستند، چون ما به غذا نیاز داریم؛ فقط نه به اندازه‌ای که بیشترمان مصرف می‌کنیم.